Đầu tiên là đáy. Giấm già không sợ hết hạn. Thông thường chúng ta dùng nó để nêm hoặc ngâm đồ ăn, ngâm hạn như ngâm ngâm, nho khô ngâm ngâm, ngâm ngâm… Mặc dù trên chai ngâm có ghi ngày sản xuất, hạn sử dụng nhưng nếu được bảo quản đúng cách và trong môi trường kín tốt thì sẽ không hết hạn sử dụng.

Thứ nhất: Giấm gạo

Giấm gạo thường được sử dụng để làm gia vị hoặc để muối thực phẩm như tỏi ngâm giấm, nho khô ngâm giấm, táo ngâm giấm… Mặc dù trên chai giấm gạo có ghi ngày sản xuất nhưng nếu được bảo quản đúng cách và trong môi trường kín thì sẽ không sợ giấm bị hỏng.

Đặc biệt, trong khi giấm gạo trắng không có giá trị gia tăng theo thời gian mà giữ nguyên chất lượng thì giấm gạo đen được coi là thứ càng trữ càng có giá trị. Bạn có thể thấy trên bao bì giấm gạo có ghi “5 năm ủ”, “10 năm ủ”… Điều này cho thấy chỉ cần bảo quản hợp lý thì để lâu sẽ làm tăng chất lượng, mùi vị và cả giá thành của giấm gạo.

Thời gian làm ra loại giấm có chất lượng cao cần hơn 3 năm, thậm chí có loại phải hơn 10 năm. Quá trình lão hóa đòi hỏi 2 giai đoạn lên men: vi khuẩn axit axetic và vi khuẩn acetobacter nên mất nhiều thời gian.

Đầu tiên, người ta chọn các loại ngũ cốc hoặc trái cây chất lượng cao làm nguyên liệu thô, chẳng hạn như gạo, lúa mì, ngô, v.v. Những nguyên liệu thô này cần được xử lý bằng cách làm sạch, nấu chín và các quy trình khác để tạo thành cám gạo lên men. 

Tiếp theo, các loại ngũ cốc lên men được đưa vào hầm ủ để lên men lần đầu. Giai đoạn này đòi hỏi quá trình lên men ở nhiệt độ không đổi, thường ở môi trường 30-35 độ C, vi khuẩn axetic chuyển hóa đường trong cám lên men thành ethanol. Quá trình này sẽ kéo dài khoảng 6 tháng đến 1 năm để đạt được hàm lượng ethanol vừa đủ.

Sau khi hoàn thành quá trình lên men lần đầu, vai trò của vi khuẩn axit axetic vẫn chưa kết thúc. Lúc này, hầm ủ sẽ được mở ra, thông gió để vi khuẩn axit axetic bước vào trạng thái không hoạt động và được kích hoạt trở lại trong lần lên men tiếp theo.

Lần lên men thứ 2 là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng của giấm. Trong lần này, vi khuẩn acetobacteria đóng vai trò quan trọng. Giai đoạn này thường kéo dài từ 1-3 năm, vi khuẩn Acetobacter chuyển hóa ethanol thành axit axetic khiến độ axit của giấm tăng dần.

Lúc này, hầm ủ sẽ được kiểm tra thường xuyên để duy trì quá trình lên men cân bằng của vi khuẩn axit. Sau một thời gian dài như vậy, hương vị giấm trở nên đậm đà hơn. Màu sắc của nó lúc đầu chuyển dần từ màu vàng nhạt sang màu hổ phách, có mùi thơm đặc biệt và vị êm dịu.

Giá của loại giấm này thường tăng dần khi thời gian ủ càng lâu, nó rất khan hiếm và quý giá. Nó rất tốt cho sức khoẻ, hàm lượng axit axetic cao, có thể thúc đẩy sự thèm ăn, cải thiện chức năng tiêu hóa, có tác dụng bảo vệ nhất định đối với đường tiêu hóa. 

Bên cạnh việc mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc. Như hỗ trợ hệ tiêu hóa, giúp giảm cân, là một phương thuốc chữa đau dạ dày tự nhiên,… Giấm còn có tuổi thọ vô cùng lâu. Chính vì giấm có tính chất axit, nó có khả năng tự bảo quản mà không cần làm lạnh.

Giấm tự nhiên chưa qua bất kỳ quy trình chế độ nào và không chứa chất bảo quản và các chất phụ gia khác nên an toàn và tốt cho sức khỏe hơn. Tuy nhiên, phải bảo quản trong môi trường kín, tránh tiếp xúc với không khí để giữ tươi lâu. Giấm để lâu cũng có thể bị hỏng nếu tiếp xúc với không khí.

Thứ 2: Rượu nấu nguyên chất

Rượu chủ yếu được uống từ bột ngũ cốc nên bảo quản càng lâu thì giá trị càng cao và không bao giờ hết hạn.

Quy trình sản xuất rượu nguyên chất rất đặc biệt. Đầu tiên, người ta sẽ chọn những loại ngũ cốc chất lượng tốt nhất, sau đó lên men tự nhiên. Trong quá trình lên men, các bước như thêm men koji và thay đổi nhiệt độ phải được thực hiện nhiều lần để chiết xuất hết mùi thơm có trong ngũ cốc.

Sau nhiều quá trình chưng cất, rượu được tách ra và ủ trong thùng gỗ sồi. Quá trình này rất quan trọng, vì rượu trải qua nhiều phản ứng hóa học trong thùng gỗ sồi, khiến nó có hương vị thơm ngon hơn. Ủ càng lâu, mùi vị của rượu càng thơm nồng nàn. Đây cũng là điểm khác biệt giữa rượu làm từ ngũ cốc nguyên chất và các loại rượu khác.

Rượu được ủ từ ngũ cốc nguyên chất có mùi thơm và hương vị độc đáo, rất dễ uống. Mùi thơm hấp dẫn của rượu có thể kích thích sự thèm ăn.

Về hương vị, do sử dụng phương pháp lên men tự nhiên nên các thành phần trong rượu tinh khiết hơn, êm dịu hơn trong miệng, ít có cảm giác khô rát cổ. Hơn nữa, nó còn giàu dưỡng chất có lợi cho cơ thể, nếu uống vừa phải có thể giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất và tăng cường khả năng miễn dịch.

Rượu ủ từ ngũ cốc nguyên chất là phương pháp nấu rượu truyền thống của Trung Quốc đã được phát triển và gìn giữ trong hàng nghìn năm. Ngày nay, ngày càng nhiều người bắt đầu chú ý đến thực phẩm sạch, họ cũng chú ý nhiều hơn đến rượu ủ từ ngũ cốc nguyên chất. 

Thứ 3: Trà Pu’er (phổ nhĩ)

Ảnh minh họa

Trà Phổ Nhĩ là một loại trà được làm từ trà đen, qua một quá trình lên men giúp cho các vi sinh vật có lợi phát triển, giống như rượu vang, càng để lâu thì chất lượng càng được nâng cao.

Hầu hết các loại trà đều có hạn sử dụng, nhưng trà phổ nhĩ là một ngoại lệ, trà phổ nhĩ sẽ càng ngày càng thơm ngon theo thời gian. Ai thích uống trà phổ nhĩ thì biết rằng hương vị của nó trong một năm khác với trà phổ nhĩ trong ba năm, hương vị trà phổ nhĩ trong ba năm thì ngon hơn.

Trong trường hợp bình thường, thực phẩm trong thời hạn sử dụng sẽ không bị biến chất. Nhưng nếu môi trường bảo quản không đảm bảo yêu cầu thì mùi, vị, hình thức của thực phẩm sẽ thay đổi rất nhanh, thậm chí thực phẩm chưa quá hạn sử dụng vẫn có thể bị biến chất. Đối với trà phổ nhĩ cũng vậy, không thể nói là chúng vô hạn sử dụng mà nó còn phụ thuộc vào việc trà được bảo quản trong môi trường khô, thoáng, nếu không thì dù trà vẫn còn hạn sử dụng nhưng nó vẫn bị ảnh hưởng bởi ngoại cảnh.

Thứ 4: Mật ong nguyên chất

Mật ong tự nhiên là dung dịch bão hòa có lượng đường cao và mức độ thẩm định cao. Nhiều vi sinh vật không thể tồn tại trong mật khẩu. Mật ong còn chứa glucose oxyase, phản ứng với glucose trong mật khẩu tạo ra một lượng lớn hydro peroxide, có tác dụng khử trùng. Ngoài ra, môi trường axit mật ong có thể ức chế và ngăn chặn sự phát triển, sinh sản của nhiều loại vi khuẩn một cách hiệu quả.

Muốn mật ong không bị hết hạn sử dụng lâu thì khi bảo quản, bạn phải ở nơi khô thoáng, thoáng mát, kín sau mỗi lần sử dụng và giữ cho gỗ dùng sạch, không Gmail nước, không email dầu.

Không có chuyện mật ong hết hạn sử dụng, vì bản thân mật ong đã là một chất tự nhiên có khả năng kháng khuẩn mạnh, được cho là thực phẩm tự nhiên duy nhất trong cuộc sống không thể hư hỏng, câu nói này cũng đã được các nhà khoa học nghiên cứu. Nhà khoa học khẳng định rằng mật ong đã được tìm thấy trong các kim tự tháp của Ai Cập hơn 3.000 năm trước, và nó vẫn không bị suy giảm chất lượng khi được phát hiện. Nguyên nhân là vì mật ong nguyên chất có chứa đường, độ ẩm thấp cùng với các axit gluconic tự nhiên và hydro peroxide tự nhiên khiến chúng không bị oxy hóa trong không khí.

Mật ong không bị biến chất và hết hạn sử dụng là mật ong tự nhiên có độ tinh khiết cao, và hầu hết mật ong mua trên thị trường đều do các công ty chế biến sản phẩm sản xuất, nếu mua phải mật ong có độ tinh khiết thấp, lẫn tạp chất sẽ khiến mật ong biến đổi mùi vị, nếu thấy mật ong chua, chứng tỏ mật ong giả và không ăn được nữa.

Mật ong rất giàu protein, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, có giá trị chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe. 

Khi các enzym, oxidase và các thành phần khác có trong mật ong được lên men và oxy hóa trong thời gian dài, màu sắc và mùi vị của mật ong sẽ thay đổi, trở nên thơm và đậm đà hơn. 

Ở nhiều nơi, mật ong nguyên chất được coi là dược liệu quý, có tác dụng làm ấm phổi, dưỡng da và bồi bổ cơ thể.

Thứ 5: Muối

Ảnh minh họa

Không quá ngạc nhiên khi muối được liệt vào danh sách những loại thực phẩm có hạn sử dụng khủng trên Trái đất. Bởi lẽ muối là 1 loại khoáng chất mà nhiều thế kỷ qua, người ta sử dụng muối để bảo quản thức ăn khác bởi chúng có thể loại bỏ độ ẩm khá tốt. Mặc dù vậy, sản phẩm hạt muối thô có thể bị ngậm nước và vón cục sau 1 thời gian lưu trữ tuy nhiên chúng vẫn có thể sử dụng muối đó được.

Muối không chỉ là một gia vị quan trọng trong ẩm thực mà còn là chất bảo quản tự nhiên hiệu quả nhất. Nhờ đặc tính hút ẩm mạnh, muối ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc, giúp bảo quản thực phẩm lâu dài. Vì vậy, muối gần như không có hạn sử dụng, người dùng có thể sử dụng lâu dài.

Muối ăn, muối hột hay muối biển sẽ vẫn luôn luôn như ngày bạn mua nó và kéo dài, nếu bạn bảo quản chúng nơi khô ráo, thoáng mát.

Tuy nhiên, riêng muối iốt chỉ có hạn sử dụng khoảng một năm. Vì iốt sẽ nhanh bay hơi và muối không còn chất lượng iốt nữa mà chỉ có thể sử dụng như muối ăn thông thường.

Thứ 6: Trần bì

Trong danh sách được Aboluowang nhắc tới là trần bì. Trần bì là tên gọi thường sử dụng trong Đông Y. Nhưng hiểu đơn giản nó là các loại vỏ cam, vỏ quýt đã được đem phơi khô để loại bỏ tạp chất. Trần bì thường có mùi thơm, vị hơi đắng, tính ấm. Ngoài sử dụng như một nguyên liệu cho thuốc Đông y, trần bì cũng thường được dùng trong nấu súp, hầm gà, hay chế biến các món ăn bổ dưỡng khác.

Cũng bởi đã được phơi khô, loại bỏ hoàn toàn nước cũng như độ ẩm bên trong nên trần bì sẽ không thể bị hỏng và có thể nói là không có hạn sử dụng, bảo quản bao lâu cũng được. Các chuyên gia đánh giá, trần bì để càng lâu năm càng có giá trị cao, thậm chí có thể so sánh với một bài thuốc “quý hơn vàng”.

Các gia đình hoàn toàn có thể tự tạo rồi lưu trữ, bảo quản trần bì trong nhà mình. Cách thực hiện vô cùng đơn giản như sau:

– Sau khi ăn quýt xong, khía vỏ quýt làm 3-4 mảnh sát đến cuống rồi xâu vỏ vào dây lạt.

– Đem vỏ quýt đi phơi thoáng gió hoặc sấy nhẹ cho khô. Không nên treo gác bếp bởi việc này có thể làm trần bì bị mất tinh dầu và dễ bẩn.

– Trần bì đạt chuẩn sẽ có màu vàng hoặc nâu đỏ bên ngoài, có đường nhăn và điểm lõm nhỏ hình tròn

– Cuối cùng là bảo quản trần bì trong môi trường khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp

Trần bì có nhiều tác dụng trong Đông Y, để càng lâu càng được xem là “quý như vàng” (Ảnh minh họa)

Thứ 7: Tương lên men

Nước tương là gia vị thường xuyên được sử dụng trong bếp hàng ngày. Có nhiều loại nước tương, trong đó nước tương lên men được làm thủ công sẽ không bao giờ hết hạn nếu được bảo quản đúng cách.

Không những không bị biến chất, tương lên men càng để lâu thì hương vị càng thơm. Loại tương này nên được ưu ái trong căn bếp của bạn vì chứa nhiều axit amin, enzyme, vitamin và các thành phần dinh dưỡng khác, đồng thời có hương vị ngon hơn.

Nước tương có thể sử dụng an toàn ít nhất là 3 năm kể cả khi chai đã được mở. Còn với nước tương được chứa trong bình kín thì có thời gian sử dụng dài hơn nữa. Yếu tố này còn phụ thuộc vào một số điều kiện như loại nước tương, cách thức chế biến, chất lượng và nhiệt độ bảo quản.