Rằm tháng 7 là ngày gì?
15/7 âm lịch hàng năm hay còn được biết đến với tên gọi là rằm tháng 7, Tết Trung Nguyên hay ngày Xá tội vong nhân. Đây là một trong những ngày lễ có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tín ngưỡng của người Việt Nam nói riêng và các quốc gia Đông Á nói chung.
Rằm tháng 7 là ngày lễ quan trọng trong văn hóa của người Việt.
Theo quan niệm từ bao đời thì 15/7 là ngày mà Diêm Vương mở cửa địa ngục để các cô hồn, ma quỷ trở về dương gian. Vào ngày này, người dân sẽ tổ chức cúng bái để dâng lễ vật cho người thân đã khuất và một số đồ dùng cho chúng sinh, cô hồn vất vưởng không người thờ cúng.
Nguồn gốc ngày rằm tháng 7
Có rất nhiều câu chuyện liên quan đến nguồn gốc của ngày này, trong đó đa phần đều cho rằng, tục cúng rằm tháng 7 bắt nguồn từ Trung Quốc. Sau này, phong tục này bắt đầu lan rộng ra nhiều quốc gia khác nhau, trong đó có Việt Nam và được biến đổi cho phù hợp với văn hóa bản địa.
Không chỉ đơn thuần là ngày rằm trong tháng, rằm tháng 7 còn là ngày Xá tội vong nhân và ngày lễ Vu Lan. Đây là 2 lễ có nguồn gốc hoàn toàn khác biệt, vì thế bạn tránh nhầm lẫn nhé.
Ngày Xá tội vong nhân
Các tài liệu về văn hóa có ghi, tục cúng rằm tháng 7 vốn là lễ cúng tổ tiên của người theo Đạo giáo thời hậu Đông hán, Trung Quốc. Người ta cho rằng, bắt đầu từ ngày mồng 1 tháng 7 âm lịch, cánh cửa địa ngục sẽ được mở ra và đóng lại vào ngày 30 tháng 7 âm lịch, gọi chung là tiết Trung Nguyên.
Khi cửa địa ngục được mở, các cô hồn sẽ được trở về với dương gian. Lúc này, họ sẽ nhận đồ cúng tế của người trần và tìm một người thế mạng cho mình.
Biết được điều này nên người trần gian sẽ tiến hành làm lễ cúng cô hồn. Trước là cho họ ăn uống, hưởng lễ vật, sau là mong cho cô hồn sẽ không tới quấy phá và làm hại mình cùng người thân trong gia đình.
Lễ Vu Lan
Ngoài ra, ngày rằm tháng 7 còn là ngày lễ Vu Lan. Nguồn gốc của ngày này xuất phát từ sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên cứu mẹ khỏi kiếp ngạ quỷ.
Theo Kinh Vu Lan, mẹ của Mục Kiền Liên là bà Thanh Đề sau khi qua đời vì gây nhiều chuyện ác nên đã bị sanh làm ngạ quỷ. Lúc Mục Kiền Liên đưa cơm cho mẹ, bà đã dùng một tay che bát cơm của mình để không bị các cô hồn tranh cướp. Chính điều này đã khiến cho phần thức ăn khi vừa đưa lên miệng đã bị hóa thành lửa đỏ.
Vì để cứu mẹ, Mục Kiền Liên quay về xin Đức Phật cứu giúp. Nghe lời thỉnh cầu, Phật nói rằng, cách tốt nhất để cứu bà Thanh Đề chính là nhờ sự hợp lực của chư tăng mười phương. Lễ cúng nên thực hiện vào ngày rằm tháng 7.
Nhờ nghe theo lời khuyên của Phật, Mục Kiền Liên đã cứu được mẹ của mình. Từ đó, vào ngày này, những ai muốn báo hiếu cha mẹ đều có thể làm theo cách này. Đây cũng chính là nguồn gốc ra đời của lễ Vu Lan.
Ý nghĩa ngày rằm tháng 7
Ngày rằm tháng 7 mang nhiều ý nghĩa nhân văn. Đây là dịp để con cháu tưởng nhớ, báo đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ và tưởng nhớ tới công lao của ông bà, tổ tiên.
Đây cũng là dịp để cứu độ chúng sinh, nhắc nhở con người làm việc thiện, giúp người, giúp đời.
Rằm tháng 7 nên cúng sáng hay chiều?
Có rất nhiều quan niệm về thời gian cúng rằm tháng 7. Tuy nhiên, đa số đều đồng tình rằng, thời gian cúng sẽ phụ thuộc vào cúng Phật, gia tiên hay chúng sinh.
Thường cúng chúng sinh sẽ diễn ra vào chiều tối, đây là thời gian cô hồn hoạt động vì thế họ dễ nhận được đồ mà bạn cúng tế.
Còn đối với cúng Thần Phật, gia tiên thì nên cúng ban ngày và thời điểm tốt nhất là vào buổi trưa. Đây là lúc tổ tiên dễ nhận được đồ lễ và sau đó con cháu sẽ thụ lộc.
Lưu ý, mọi lễ cúng, tế ngày 15/7 âm lịch phải được thực hiện trước 12 giờ đêm ngày 15/7.
Ngày rằm tháng 7 nên cúng cúng chay hay mặn?
Tùy vào quan niệm, phong tục của mỗi vùng miền, địa phương mà các món cúng rằm tháng 7 sẽ có sự khác biệt. Thông thường, người ta sẽ chia thành 3 mâm cúng khác nhau:
Cúng Phật
Thường lễ cúng này sẽ cần có mâm cơm chay hoặc hoa quả, xôi chè đơn giản. Các loại quả sẽ được chọn theo mùa và địa phương mà không bắt buộc theo quy tắc nào.
Mâm lễ cúng Phật ngày Rằm tháng 7 các gia đình cần chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc một mâm ngũ quả đơn giản để cúng Phật, và nên cúng vào ban ngày. Các món ăn chay trong mâm lễ cúng Phật thường có những món như sau: Xôi trắng ruốc nấm hương hoặc xôi gấc, xôi đỗ xanh, xôi vò hạt sen…Giò, chả chay, nem chay hoặc nem nấm, canh nấm hoặc canh rau củ, canh bóng chay, cải thìa sốt nấm hương. Đậu hũ non sốt nấm…Sau khi cúng, mâm cúng Phật thường sẽ được gia đình thụ lộc ngay tại nhà.
Cúng gia tiên
Đối với mâm lễ cúng gia tiên thường sắp xếp “Trên chay dưới mặn” tức là trên hoa quả, dưới là cỗ mâm mặn. Các món ăn nấu tùy theo điều kiện gia đình, các món ăn cần đa dạng, tươi sạch để thể hiện lòng thành kính, biết ơn với tổ tiên.
Mâm cúng mặn thường gồm các món như xôi, gà luộc, canh, cơm, cá kho, món xào, món nộm,.. Kèm theo là trái cây, hoa cúng, nước, rượu, nhang, nến, vàng mã và cả những vật dụng dành cho người cõi âm làm bằng giấy tượng trưng như quần áo, giày dép,…
Khi bầy mâm cùng, nếu người cúng là trưởng tộc thì cúng xôi gà và 9 bát xếp chồng lên nhau, 9 đôi đũa. Nếu không có gà thì một miếng thịt hoặc một khoanh giò.
Nếu là con trưởng trong nhà thì cúng 1 mâm cơm, tùy tâm và điều kiện, có ít cúng ít, có nhiều cúng nhiều, nhưng không thể thiếu 7 cái bát chồng lên nhau.
Nếu không phải con trưởng thì cúng 1 mâm cơm gồm nhiều đồ ăn và 5 cái bát tượng trưng cho ngũ đại đồng đường, xếp 5 bát chồng lên nhau.
Chúng ta lâu nay thường lầm tưởng xếp 6 cái bát, để các các cụ ngồi thành 1 mâm, thực ra không phải vậy. Số lượng bát phải phụ thuộc vào người cúng là con trưởng hay con thứ, tượng trưng cho các đời trong dòng tộc.
Lễ cúng gia tiên thường sẽ có mâm cỗ mặn gồm các món như: Xôi đậu xanh, thịt gà hoặc thịt lợn luộc, nem rán, xào thập cẩm, nộm/salad, canh…
Ngoài ra, trên mâm lễ còn cần chuẩn bị thêm hoa quả, hương, vàng mã, nến, quần áo cho người đã khuất.
Cúng chúng sinh
Ngoài mâm cỗ cúng rằm tháng 7 Thần Phật, gia tiên thì các gia đình cũng sắm thêm mâm cúng chúng sinh. Bạn cần chuẩn bị: Cháo trắng loãng, bỏng ngô, bỏng gạo, các loại quả, khoai, sắn luộc, quần áo chúng sinh, nước, hương, nến, hoa quả, vàng mã…
Cúng ngoài trời hay còn gọi là cúng chúng sinh hoặc cúng cô hồn với mục đích bố thí cho những cô hồn thất thế, sa cơ lỡ vận, không nhà cửa hay nơi nương tựa.
Mâm cúng chúng sinh thường bao gồm các lễ vật như sau: Muối gạo (1 đĩa sẽ được rắc ra vỉa hè hoặc sân nhà về bốn phương tám hướng sau khi cúng xong).
Cháo trắng nấu loãng (12 chén nhỏ). Hoa quả, các loại bỏng ngô, bánh, kẹo (đều được bóc hết ra, sau khi cúng thì thả xuống sông bố thí cho loài thủy tộc)
Tiền trần (là tiền thật, thường là tiền lẻ). 3 chung nước (hay 3 ly nhỏ ), nhang và nến.
Sau khi cúng xong, các vật phẩm cúng cô hồn không được đem vào nhà, cũng không được mang đồ cúng đó chia lộc cho bất cứ trẻ em hay hàng xóm, người thân nào trong gia đình để tránh chúng sinh đi theo đòi lại. Vẩy chút nước, cháo, toàn bộ đĩa muối, gạo rải ra tám hướng. Toàn bộ đồ ở trong mâm cúng chúng sinh còn lại (bỏng, bánh kẹo, hoa quả, cháo loãng còn lại..) đều mang ra hồ hoặc ao mát mẻ gần đó để bố thí cho chúng sinh ở dưới nước.
Một lưu ý quan trọng của lễ cúng cô hồn là nên cúng chay. Theo quan niệm dân gian, cúng đồ mặn sẽ khơi dậy tham, sân, si của các vong hồn.
Chú ý, đối với cúng chúng sinh, bạn không nên chuẩn bị các món mặn vì như thế vô tình làm khơi dậy lòng tham, sân si của các cô hồn.
Dưới đây là các bài cúng theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hóa Thông tin) mời các bạn tham khảo:
Văn khấn thần linh Rằm tháng 7
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.
Hôm nay là ngày rằm tháng 7…….
Tín chủ chúng con là…..
Ngụ tại…….
Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mời ngài Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.
Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, xét soi chứng giám.
Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam Bảo, Phật trời phù hộ, thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao nay không biết lấy gì đền báo.
Do vậy kính dâng lễ bạc, giãi tỏ lòng thành, nguyện mong nạp thụ. Phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình luôn mạnh khỏe, già trẻ bình an, một lòng hướng về chính đạo, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long.
Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám!
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Văn khấn tổ tiên Rằm tháng 7
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị Hương linh.
Tín chủ chúng con là….
Ngụ tại….
Hôm nay là ngày Rằm tháng 7 năm…. Nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.
Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành kính lên các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội và tất cả các hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ….
Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật ( 3 lần)
Văn khấn chúng sinh Rằm tháng 7
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con lạy Đức Phật Di Đà
Con lạy Bồ Tát Quan Âm.
Con lạy Táo Phủ Thần quân Chinh thần.
Tiết tháng 7 sắp thu phân. Ngày Rằm xá tội vong nhân hải hà..Âm cung mở cửa ngục ra. Vong linh không cửa không nhà. Đại Thánh Khảo giáo – A Nan Đà Tôn giả. Tiếp chúng sinh không mả, không mồ bốn phương. Gốc cây xó chợ đầu đường. Không nơi nương tựa đêm ngày lang thang. Quanh năm đói rét cơ hàn. Không manh áo mỏng – che làn heo may. Cô hồn nam bắc đông tây. Trẻ già trai gái về đây hợp đoàn.
Nay nghe tín chủ thỉnh mời, Lai lâm nhận hưởng mọi lời trước sau, Cơm canh cháo nẻ trầu cau, tiền vàng quần áo đủ màu đỏ xanh, gạo muối quả thực hoa đăng, mang theo một chút để dành ngày mai, phù hộ tín chủ lộc tài, an khang thịnh vượng hòa hài gia trung. Nhớ ngày xá tội vong nhân. Lại về tín chủ thành tâm thỉnh mời. Bây giờ nhận hưởng xong rồi. Dắt nhau già trẻ về nơi âm phần, tín chủ thiêu hóa kim ngân, cùng với quần áo đã được phân chia. Kính cáo Tôn thần chứng minh công đức cho tín chủ con tên là: ……………………………… Vợ/Chồng: ………………………… Con trai: ………….. Con gái:…………………………….Ngụ tại:……………………………../.
Ngày rằm tháng 7 nên và không nên làm gì để gặp điều may?
Tháng 7 được xem là tháng mở cửa địa ngục và năng lượng mạnh nhất sẽ rơi vào ngày 15 âm lịch. Vì thế, người ta thường kiêng làm một số việc để cầu may mắn, bình an.
Một số quan niệm trong dân gian còn được truyền miệng cho đến ngày nay, vào ngày rằm tháng 7 bạn nên và không nên làm những việc sau:
Rằm tháng 7 nên làm gì?
– Thăm mộ và dâng lễ cúng người thân đã mất tại chùa chiền hoặc nghĩa trang.
– Chuẩn bị mâm cơm chay để lọc sạch tà khí, tạp niệm cùng sân si.
– Cúng chúng sinh xong, đem nắm gạo, muối rắc ra bên ngoài đường để tiễn cô hồn, xua đi âm khí.
Những điều không nên làm ngày rằm tháng 7
– Tránh cất nóc, động thổ, sửa nhà, nhập trạch vì theo phong thủy, nếu làm những việc này thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới gia chủ.
– Không ký kết hợp đồng lớn.
– Hạn chế đi xa, tránh di chuyển bằng xe cộ, tàu bè.
– Tránh cúng đồ giả trên mâm lễ vì dễ khiến phúc khí tiêu tan.
– Kiêng không được sát sinh.
– Không thức quá khuya.
– Tuyệt đối không đứng ở những góc tối, đặc biệt là các cây đa, cây si.
– Tránh nhặt tiền rơi bên đường.
Một số thắc mắc về ngày rằm tháng 7
Rằm tháng 7 có nên đốt vàng mã không?
Tùy vào quan điểm của từng tôn giáo, dân tộc mà sẽ có câu trả lời khác nhau cho vấn đề rằm tháng 7 có nên đốt vàng mã không. Theo Phật Giáo, giáo lý của nhà Phật không có quy định hay bất cứ lễ nghi nào liên quan tới việc đốt vàng mã cho người đã mất.
Thay vào đó, nhà Phật chỉ khuyên mọi người nên làm mâm cơm chay, tụng kinh để làm lễ Xá tội vong nhân giúp người thân đã khuất sớm thoát khỏi khổ đau, hóa kiếp.
Rằm tháng 7 có nên ra mộ không?
Ngày 15/7 không chỉ là ngày Xá tội vong nhân mà nó còn là ngày lễ Vu lan – dịp để nhắc nhở con cháu nhớ về công ơn dưỡng dục, sinh thành của tổ tiên.
Vào ngày này, các gia đình thường sắm lễ rồi đến tạ mộ những người thân đã mất. Vì thế, bạn có thể đi mà không cần lo lắng nhé.
Có nên mua xe vào ngày rằm tháng 7 không?
Theo quan niệm dân gian, rằm tháng 7 nói riêng là thời điểm ma quỷ được trở lại nhân gian mang đến nhiều sự phiền muộn, điều xui rủi cho con người vì thế mọi người kiêng không làm những việc lớn trong thời điểm này.
Mua xe cũng được xem là một trong những việc trọng đại vì phải chi tiêu một khoản tiền rất lớn. Do đó, bạn có thể cân nhắc có mua hay không để tâm lý được thoải mái, an yên.
Vừa rồi là một số thông tin về nguồn gốc, ý nghĩa và một số điều nên, không nên làm vào ngày rằm tháng 7. Mong rằng, bài viết đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích về ngày lễ trọng đại này.