Nguyễn Văn Tâm, 68 tuổi, sống ở một làng quê ven sông Lam, nơi lũ trẻ con vẫn chơi thả diều mỗi chiều và người già thong thả chẻ tre làm giàn mướp. Sau khi vợ mất sớm, ông một mình gà trống nuôi con trai là Nam ăn học nên người. Ông không tái hôn, tất cả tình thương đều dồn cho thằng con, mong một ngày nó thành đạt, có nhà Hà Nội, có vợ hiền con ngoan.
Mười năm sau, ước nguyện thành sự thật. Nam – giờ là kỹ sư công trình, cưới vợ là Hoa, cô giáo tiểu học hiền lành, hai người mới mua được căn chung cư 3 tỷ ở Hà Đông. Khi nghe tin ấy, ông Tâm mừng rơi nước mắt. Lần đầu lên thủ đô, ông bối rối trước thang máy, tay run run ôm mớ quà quê: bắp ngô nếp, chục quả trứng gà và chai rượu nếp.
Nhưng chính cái bữa cơm tối hôm ấy, mọi thứ trong ông như vỡ ra.
Hôm đó, ông Tâm không báo trước. Ông nghĩ: “Con trai mình, máu mủ ruột rà, cần gì khách sáo?” Xe khách cập bến lúc 5 giờ chiều, ông bắt xe ôm tới thẳng khu chung cư. Cửa vừa mở, Hoa thoáng giật mình khi thấy ông. Nam từ trong phòng bước ra, thoáng chột dạ rồi cao giọng:
– Bố lên mà không gọi con trước? Giờ này đang giờ cơm, lỡ bọn con bận thì sao?
Ông Tâm cười gượng, lí nhí:
– Ờ… bố tiện đường… nên lên thăm, có ít ngô với trứng quê…
Hoa lịch sự mời ông vào, mâm cơm được dọn vội, có ba món đơn giản: canh rau dền, thịt kho, trứng rán. Không ai nói nhiều. Nam chăm chú bấm điện thoại, Hoa ăn ít rồi vào phòng con. Ông Tâm ngồi trơ trọi, nhai miếng cơm nhạt nhẽo, lòng nặng trĩu.
Tối hôm đó, ông không sao ngủ được. Phần vì lạ chỗ, phần vì câu nói của Nam cứ vang lên: “Bố lên mà không nói trước?” như một cú tát âm thầm.
Gần 2 giờ sáng, ông dậy đi vệ sinh. Vừa bước qua phòng ngủ của vợ chồng Nam, ông nghe thấy tiếng thì thầm vọng ra.
– Anh thấy chưa? Em nói rồi. Bố anh mà lên là phiền phức lắm. Nhìn ông ấy quê mùa, khách tới nhà còn tưởng mình ở nông thôn mới ra. – Giọng Hoa nhỏ nhưng rõ ràng.
– Ừ, mai để anh nói bố về sớm. Ở lâu lại mệt. Nhà này đâu có rộng. – Giọng Nam thở dài.
Tim ông Tâm nhói lên. Ông khẽ lùi bước, tựa lưng vào tường, bàn tay run rẩy bám vào thành ghế.
Trời sáng, ông dậy từ 5 giờ, lặng lẽ gấp chăn, xếp đồ. Không muốn làm phiền ai, ông tự gọi xe ôm xuống bến xe. Căn nhà phía sau khép kín, không ai biết ông rời đi.
Trên xe khách, ông Tâm ngồi gần cửa sổ. Trời Hà Nội mù sương, ông nhìn mông lung, mắt đỏ hoe. Từng giọt nước mắt lăn xuống má, thấm vào nếp nhăn của tuổi già, của những năm tháng hy sinh mà giờ đây hóa ra chỉ là… vô hình.
Điện thoại rung lên. Là Nam.
– Bố đang ở đâu đấy ạ?
– Bố về rồi.
– Sao bố không đợi con dậy? Bố giận con à?
Ông không trả lời. Giọng Nam bên kia máy lặng đi. Rồi bất ngờ cất tiếng:
– Bố… con xin lỗi. Tối qua… con không nên nói như vậy. Hoa cũng không cố ý đâu.
Ông Tâm khẽ thở dài, đưa mắt nhìn cánh đồng đang lùi xa ngoài cửa kính. Giọng ông lạc đi:
– Không sao… Bố già rồi, không ở được lâu. Ở quê, bố vẫn quen hơn…
Điện thoại im lặng. Ông cúp máy. Xe tiếp tục chạy, qua những con đường mờ bụi. Ông Tâm đưa tay lau nước mắt, lòng nặng trĩu câu hỏi: “Phải chăng, có những nơi gọi là nhà, nhưng không phải ai cũng được chào đón?”
Một tháng trôi qua từ cái ngày ông Tâm rời căn hộ của con trai, trời quê vào mùa gặt. Những bông lúa cúi đầu, vàng ươm dưới ánh nắng cuối hạ. Ông lại trở về cuộc sống quen thuộc: sáng dậy sớm đi bộ ven bờ đê, chiều tưới rau, tối đun ấm nước chè ngồi một mình ngắm trăng. Nhưng người làng thấy ông ít cười hơn trước, cũng chẳng còn kể về “cậu Nam ở Hà Nội” như hồi trước nữa.
Chiếc điện thoại cũ của ông vẫn được ông lau mỗi ngày, đặt ngay ngắn trên bàn gỗ. Tin nhắn cuối cùng của Nam là:
“Bố ăn uống giữ gìn sức khỏe. Khi nào con thu xếp được con về đón bố lên chơi dài dài.”
Nhưng đã bốn tuần trôi qua, chẳng thấy Nam gọi lại.
Một chiều, ông Tâm đang cắt tỉa mấy khóm rau húng thì chị Hà – hàng xóm chạy sang:
– Bác Tâm ơi, có người dưới Hà Nội về tìm bác kìa!
Ông ngẩng lên. Là Hoa – con dâu ông. Cô mặc áo sơ mi trắng, tay xách túi quà quê rõ nhiều. Ông Tâm lúng túng đứng dậy, chưa kịp hỏi thì Hoa đã cười dịu:
– Bố, con xin lỗi. Hôm đó con lỡ lời. Con không cố ý làm bố buồn đâu. Mấy hôm sau con mới biết bố về sớm như thế…
Ông Tâm lặng im.
Hoa nhìn quanh nhà, thấy mái ngói bạc màu, tường loang lổ dấu ẩm. Cô bước vào bếp, thấy nồi cơm điện cũ và chiếc ấm nhôm đen nhẻm. Hoa quay sang, mắt ngấn nước:
– Nhà con sửa lại phòng cho bố rồi. Cái giường gỗ bố nằm trước kia cứng quá, nên tụi con mua cho bố đệm mới. Bố lên nhé? Cháu Bi nó hỏi ông suốt…
Ông Tâm vẫn lặng thinh. Một lát sau, ông mới nói, giọng trầm trầm:
– Ở quê, bố tự lo được. Không tiện bằng Hà Nội, nhưng cũng yên bình.
Hoa rút từ túi ra một chiếc điện thoại thông minh.
– Bố cầm cái này. Dễ dùng lắm. Cháu Bi gọi video, bố chỉ cần ấn nút xanh thôi. Con lưu số sẵn rồi. Cứ nhớ bố là nó lại nhắn gọi.
Ông Tâm cầm lấy, bối rối. Màn hình sáng lên hiện ảnh cháu trai: “Ông ơi! Cháu nhớ ông lắm!”
Trái tim ông như có ai siết nhẹ.
Ba ngày sau, Nam về quê. Lần này không đi xe riêng, mà bắt xe khách như hồi sinh viên. Anh bước vào nhà khi ông Tâm đang đan rổ ngoài hiên. Hai cha con nhìn nhau một lúc lâu.
– Bố… con xin lỗi. Lúc đó con bị áp lực công việc, con hành xử tệ quá.
Ông Tâm không nhìn con trai, chỉ tiếp tục đan rổ.
Nam ngồi xuống bên, giọng ngập ngừng:
– Con chưa từng kể với bố, căn nhà con mua là từ khoản bố cho con ngày xưa – 200 triệu bán mảnh vườn sau. Khi đó con không dám nói vì sợ bố tiếc.
– Bố không tiếc – ông Tâm cắt lời. – Chỉ tiếc là… trong căn nhà ấy, bố lại thành người ngoài.
Nam cúi đầu, nghẹn giọng.
– Con không bao giờ nghĩ thế. Con chỉ… chưa quen cách sống chung. Nhưng bây giờ con muốn sửa sai. Bố lên lại với vợ chồng con. Bố là bố của con, không ai thay thế được.
Ông Tâm thở dài. Lần đầu tiên sau nhiều năm, Nam thấy cha mình trông nhỏ bé và mệt mỏi đến thế.
– Thôi được. Nhưng lần này, bố lên vì cháu Bi. Không phải vì bố cần cái nhà 3 tỷ đâu, nhớ nhé.
Nam ôm lấy vai cha, gật đầu như một đứa trẻ.
Hai tuần sau, căn hộ nhỏ ở Hà Đông có thêm một thành viên mới. Ông Tâm ngồi đọc truyện cho cháu Bi, buổi sáng đi bộ công viên, tối chẻ cà pháo làm món chấm Hoa thích ăn. Cả nhà tập lại thói quen chờ nhau cùng ăn cơm tối. Một lần, khi Nam hỏi: “Bố có muốn gọi ai về quê ăn Tết cùng không?”, ông chỉ cười:
– Bây giờ, nhà là nơi có tiếng cười của cháu, bữa cơm có đủ người. Thế là đủ rồi.