Chiều mùa hè, nắng xiên qua tán ổi già sau vườn, thằng Tí – mới 7 tuổi – đang nghịch đất thì thấy dưới gốc cây, trong lớp bùn lầy sau trận mưa lớn, có vật gì đó lấp lánh ánh bạc.
Nó cào nhẹ một lúc, rồi moi lên được: một chiếc lắc bạc nhỏ xíu, cũ kỹ, cong méo, mặt lắc khắc dòng chữ mờ: “L.T.H”.
Chiếc lắc nằm đó bao năm, chôn sâu trong đất dưới gốc ổi già – nơi mà ít ai lui tới, nơi mà cụ Hảo vẫn thường ra ngồi lặng lẽ, nhìn xa xăm.
Tí lon ton chạy vào bếp khoe với bà nội – cụ Hảo, 82 tuổi, từng là bà mụ nổi tiếng cả vùng.
Khi nhìn thấy chiếc lắc, cụ Hảo không hét lên hay ngất xỉu như người ta đồn thổi.
Chỉ là cụ ch: ết lặng…
Tay cụ run rẩy, mắt rưng rưng khi quá khứ tưởng đã chôn sâu bỗng đội đất trồi lên cùng ánh bạc lấp lánh ấy.
Ngày ấy, năm 1968, cụ từng mang về một bé gái – Hằng – nuôi nấng như con ruột sau khi con gái ruột của cụ mất vì bệnh hiểm.
Cụ từng định trả lại bé, nhưng rồi sợ hãi, áy náy, và tình thương dần trói buộc cụ trong im lặng.
Chiếc lắc này… là của Hằng. Lúc đó cụ không để ý, nó rơi lại trong lớp khăn quấn quanh thi thể con gái cụ – đứa bé đã mất, được cụ chôn tạm dưới gốc ổi sau vườn như một lời tiễn biệt câm lặng.
Tin tức lan ra. Người làng xôn xao.
Công an đến làm rõ mọi chuyện.
Nhưng khi sự thật được phơi bày, không có yếu tố tội ác, chỉ còn lại nỗi buồn, sự ân hận, và một tình mẫu tử u uẩn suốt nửa thế kỷ.
Từ đó, chiều nào cụ cũng ra ngồi bên gốc ổi sau vườn – nơi xưa từng là mồ ch: ôn bí mật, giờ là nơi đặt một tấm bia nhỏ:
“Nơi nghỉ của bé Hoa – một kiếp ngắn ngủi. Mong an yên.”
Chiếc lắc bạc được đặt vào khung kính, để trên bàn thờ, như một chứng tích – nhưng cũng là biểu tượng cho hành trình chuộc lỗi và tìm lại gia đình.
Người con gái mà cụ Hảo nuôi – tức bé Hằng năm xưa – hiện giờ sống tận miền Nam, lấy chồng sinh con, chưa bao giờ biết mình là con bị b: ắ: t c: ó: c.
Gia đình nhà ông Lê – bố mẹ ruột thật sự – đều đã qua đời, chỉ còn người anh trai sống cô độc trong căn nhà cũ, nước mắt rơi lã chã khi biết em mình vẫn còn sống, nhưng mang họ khác, cha mẹ khác, ký ức khác.
Cụ Hảo bị đưa đi xét xử, nhưng vì tuổi cao và tình tiết quá đặc biệt, chỉ bị quản thúc tại gia.
Cả làng nửa thương – nửa oán.
Bé Tí – người đào ra chiếc lắc – không còn chơi ở gốc ổi nữa.
Thằng bé hay hỏi mẹ:
“Sao bà nội không vui nữa hả mẹ?
Sao bà cứ ngồi ngoài hiên, nhìn cái cây đó mà khóc?”
Gió hè thổi qua kẽ lá. Tán ổi già vẫn rì rào, như đang kể lại câu chuyện năm nào – nhẹ nhàng, và đầy tha thứ.
